دستورالعمل اسقاط خودرو های فرسوده ابلاغ شد

مدیرکل دفتر مقررات صادرات و واردات سازمان توسعه تجارت ایران در نامه ای به صدری‌ خواه مدیر کل‌ دفتر واردات گمرک ایران دستورالعمل اسقاط خودرو های فرسوده را ابلاغ کرد.
در این نامه آمده است: هیات وزیران در جلسه 1402.10.17 به پیشنهاد مشترک سازمان حفاظت محیط زیست و وزارت صنعت، معدن و تجارت و سازمان ملی استاندارد ایران و بیمه مرکزی جمهوری اسلامی ایران و به استناد تبصره (7) ماده (10) اصلاحی قانون ساماندهی صنعت خودرو مصوب 1401 و اصل 138 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، آیین نامه اجرایی ماده مذکور را به شرح زیر تصویب کرد:
آیین نامه اجرایی ماده (10) قانون ساماندهی صنعت خودرو
ماده1- در این آیین نامه، اصطلاحات زیر در معانی مشروح مربوط به کار می روند:
1.قانون: قانون ساماندهی صنعت خودرو مصوب 1400 با اصلاحات بعدی آن.
2.وزارت: وزارت صنعت، معدن و تجارت
3.صندوق: صندوق مادر تخصصی حمایت از تحقیقات و توسعه صنایع پیشرفته وزارت صنعت، معدن و تجارت
4.خودرو: خودروی موضوع ماده(8) قانون
5.سن فرسودگی: سن معین شده وسایل نقلیه موتوری مطابق این آیین نامه
6.خودروی فرسوده: تمامی وسایل نقلیه موتوری با سن بیشتر از سن فرسودگی
7.کلانشهر: شهرهای بالای یک میلیون نفر جمعیت
8.اسقاط: اعمال تغییرات فیزیکی بر روی خودروهای فرسوده به صورتی که خودرو و قطعات آن غیرقابل استفاده و غیرقابل برگشت به چرخه حمل و نقل شود.
9.گواهی اسقاط: گواهی الکترونیکی دارای شناسه منحصر به فرد و یکتا که نشان دهنده انجام عملیات اسقاط و از رده خارج شدن صحیح خودروی فرسوده بوده و مورد تایید مراجع ذی صلاح می باشد.
10.سامانه: سامانه ای جامع شامل تمامی فرآیندهای اسقاط موضوع قانون و امور مرتبط در حوزه اسقاط، از جمله صدور گواهی اسقاط، پرداخت وجه معادل اسقاط ارسال اطلاعات جهت شماره گذاری و سایر موارد مبتنی بر اسقاط وسایل نقلیه که تحت مدیریت وزارت فعالیت می نماید.
11.فراجا: فرماندهی انتظامی جمهوری اسلامی ایران
12.مرکز: مرکز اسقاط و بازیافت خودرو کهواحد صنعتی بوده و ضمن اخذ تاییدیه های فراجا و سازمان حفاظت محیط زیست، پروانه بهره برداری معتبر از وزارت را از اخذ می نماید و مجاز به فعالیت برابر دستور العمل موضوع تبصره(1) ماده (18) این آیین نامه در حوزه اسقاط و بازیافت خودرو می باشد.
ماده2- سن فرسودگی وسایل نقلیه به شرح زیر است:
تبصره1- سن خودروهای وارداتی در صورت داشتن سابقه شماره گذاری، براساس کارت شناسایی وسیله نقلیه و در غیر این صورت براساس شماره شناسایی وسیلیه نقلیه (وی آی ان) سازنده محاسبه می شود.
تبصره2- اسقاط خودروهای حادثه دیده به هر علت از جمله آتش سوزی، تصادف سنگین و غیره که به سن فرسودگی رسیده باشند براساس گزارش مراجع ذی صلاح و تاییدیه فراجا و پس از ثبت در سامانه بلامانع است.
تبصره3-در مورد خودروهای بالای (10) سال که مطابق جداول موضوع این ماده، به سن فرسودگی نرسیده اند، درصورتی که از نظر ایمنی یا آلایندگی طی دو بار متوالی قادر به اخذ گواهی معاینه فنی نشوند، مالک وسیله نقلیه می تواند نسبت به اسقاط وسیله نقلیه خود اقدام نماید، این گروه از خودروها در اولویت پرداخت تسهیلات قرار نخواهند گرفت.
تبصره4- سن فرسودگی اتوبوسهای درون شهری مشروط به بازآمد (اورهال) و اخذ تاییدیه های مربوط به ایمنی و زیست محیطی از سازمان های ذی ربط تا 5 سال قابل افزایش خواهد بود.
ماده3- وزارت مکلف است ظرف سه ماه تمامی زیرساختهای نرم افزاری و سخت افزاری لازم برای ایجاد سامانه را فراهم و اعلام عمومی نموده و به منظور تمرکززدایی از عملکرد سازمانه و پیشگیری از تخلفات صدور گواهی اسقاط، دسترسی کامل خدمات اینترنتی (وب سرویس) به سامانه را برای دستگاه های اجرایی مربوط از جمله پلیس راهور فراجا، بیمه مرکزی جمهوری اسلامی ایران، سازمان حفاظت محیط زیست و وزارت راه وشهرسازی ایجاد نماید.
ماده4- اولویت نوسازی ناوگان و محدودیت تردد خودروهای فرسوده که در سامانه ثبت نام نموده و برای اسقاط اعلام آمادگی کرده اند، به شرح جدول زیر است:
تبصره1- آن دسته از خودروهای فرسوده که در سامانه ثبت نام نموده و برای اسقاط اعلام آمادگی کرده اند با رعایت اولویتهای جدول موضوع این ماده، حداکثر تا پنج سال و زمان ایجاد شرایط لازم و اعطای تسهیلات مزبور از طریق سامانه از محدودیت های مربوط به خودروهای فرسوده، موضوع ماده (8) قانون هوای پاک مصوب 1396، مستثنی می باشند. وزارت مکلف است در پایان هر سال، براساس جدول یادشده، فهرست خودروهای مشمول معافیت را به پلیس راهور فراجا جهت اعمال قانون اعلام نماید.
تبصره2- دارندگان خودروهایی ک علی رغم ایجاد شرایط لازم و اعطای تسهیلات توسط سامانه، نسبت به خروج خودروی فرسوده خود از ناوگان حمل و نقل اقدام نکنند پس از اعمال توسط وزارت به پلیس راهور فراجا، با ممنوعیت تردد و سایر محدودیتهای موضوع ماده(8) قانون هوای پاک مصوب 1396 مواجه می شوند.
تبصره3- درصورت عدم استقبال متقاضیان در هر گروه کاربردی با اولویتهای مشخص شده در جدول فوق، امکان ارائه مشوق ها به خودروهای با سن فرسودگی پایین تر مجاز بوده و عدم محدودیت ایجاد شده در تردد گروه قبلی لغو می شود.
ماده5- کارگروه ملی کاهش آلودگی هوا، مسئول سیاست گذاری و اولویت بندی طرح های نوسازی و از رده خارج کردن خودروهای فرسوده و اعلام آن به وزارت بعد از گذشت دوره پنج ساله در بازه های سه ماهه می باشد.
تبصره- وزارتخانه های راه و شهرسازی، کشور و صنعت، معدن و تجارت موظفند طرحهای خود را در بازه های سه ماهه جهت طرح در کارگروه یادشده به سازمان حفاظت محیط زیست اعلام نمایند.
ماده6- تردد خودروها پس از رسیدن به سن فرسودگی در کلانشهرها با رعایت شرایط مقرر در مواد (3) و (4) این آیین نامه ممنوع است پلیس راهور فراجا موظف است نسبت به تخصیص شماره(کد) جریمه خودروهای فرسوده به تمامی دوربین های نظارتی اقدام نماید.
تبصره- نقل و انتقال و تعویض پلاک خودروها به کلانشهرها پس از رسیدن به سن فرسودگی ممنوع بوده و مشمول معافیت ثبت در سامانه موضوع تبصره (1) ماده (4) این آیین نامه نیستند.
ماده7-در اجرای تبصره(2) ماده(10) قانون، تولیدکنندگان خودرو موظفند به صورت ماهانه درخواست گواهی اسقاط خود را از همان گروه خودرویی برابر با یک چهارم شمارگان(تیراژ) تولیدی در سامانه درج نمایند.
تبصره- در صورتی که میزان تولیدگواهی اسقاط در گروه کاربری به میزان نیاز تولیدکنندگان نباشد، وزارت با تایید سازمان حفاظت محیط زیست و با توجه به میزان عرضه و تقاضای گواهی در هر گروه کاربری، مجاز به ادغام گروه های کاربری و یا صدور مجوز استفاده تولیدکنندگان از سایر گروه های کاربری مطابق جدول موضوع ماده(15) این آیین نامه خواهد بود.
ماده8- واردکنندگان خودرو(غیر از برقی و ترکیبی(هیبریدی)) موظفند به ازای واردات هر یک دستگاه خودرو، مطابق با رتبه انرژی خودروی وارداتی و با توجه به قیمت خودروی وارداتی خود، مطابق با جدول زیر نسبت به ارائه گواهی اسقاط مطابق با گروه کاربری متناسب اقدام نمایند:
تبصره1- برای خودروهای وارداتی کارکرده که از زمان ساخت آنها حداکثر دو سال می گذرد، جدول تعداد گواهی اسقاط مورد نیاز برای خودروهای سنگین(تجاری و عمومی) معادل بیست و پنج درصد و برای خودروهای سواری و موتورسیکلت معادل پنجاه درصد گواهی اسقاط نسبت به جدول فوق افزایش خواهد یافت.
تبصره2-برای خودروهای وارداتی کارکرده که از زمان ساخت آنها بیش از دو سال (تا سقف پنج سال) می گذرد، جدول تعداد گواهی اسقاط مورد نیاز برای خودروهای سنگین (تجاری و عمومی) معادل پنجاه درصد و برای خودروهای سواری و موتورسیکلت معادل 100 درصد گواهی اسقاط نسبت به جدول فوق افزایش خواهد یافت.
تبصره3- برای آن دسته از خودروهای وارداتی کارکرده که فاقد مستندات مورد تایید سازمان ملی استاندارد ایران در خصوص رتبه انرژی محصول وارداتی می باشند ملاک عمل پایین ترین رتبه انرژی (ای) (اف) و (جی) تعریف شده در بازه های قیمتی خواهد بود.
تبصره4- برای آمبولانس ها، خودروهای امدادی، نظامیو انتظامی و خودروهایی که کاربری اختصاصی حمل و نقل عمومی به تشخیص وزارت کشور دارند و خودروهایی که با پلاک عمومی شماره گذاری می شوند گواهی اسقاط معادل 25 درصد جدول موضوع این ماده اعمال خواهد شد.
تبصره5- کلیه خودروهای وارداتی از جمله خودروهای وارداتی موضوع بند (ث) ماده (30) قانون احکام دائمی برنامه های توسعه کشور مصوب 1395، مشمول جدول فوق خواهند بود.
ماده9- هرگونه استفاده و نگهداری از خودروهای فرسوده دولتی، فروش و واگذاری آنها در تمامی دستگاه های دولتی دو سال پس از لازم الاجرا شدن این آیین نامه ممنوع است وبدون استفاده از تسهیلات دولتی از رده خارج می شوند.
ماده 10- خودروهای تولیدی تمام برقی از ارائه گواهی اسقاط و یا تعهدات مالی مرتبط معاف می باشند واردکنندگان خودروهای برقی موظفند به ازای واردات (8) دستگاه خودرو، گواهی اسقاط(1) دستگاه خودرو از همان گروه خودرویی مندرج در جدول ماده(2) این آیین نامه را در سامانه درج نمایند.
تبصره1- تولیدکنندگان خودروهای ترکیبی(هیبریدی) کامل موظفند به ازای تولید هر (6) خودرو، گواهی اسقاط(1) دستگاه خودرو از همان گروه خودرویی مندرج در جدول ماده(2) این آیین نامه را در سامانه درج نمایند و واردکندنگان خودروهای ترکیبی(هیبریدی) کامل موظفند به ازای واردات هر (3) دستگاه خودرو، گواهی اسقاط(1) دستگاه خودرو از همان گروه خودرویی مندرج در جدول ماده(2) این آیین نامه را در سامانه درج نمایند.
تبصره2- واردات و شماره گذاری خودروهای تمام برقی و ترکیبی(هیبریدی) کامل وارداتی که به منظور کاربری اختصاصی حمل و نقل عمومی به تشخیص وزارت کشور وارد عمل می شوند، معاف از اسقاط خودروهای فرسوده می باشند.