این جمله که برخی تنبل هستند درست نیست. افراد با یکدیگر متفاوت هستند و در شرایط متفاوت به دلیل نیازهای متفاوتشان یکسان عمل نمیکنند. مدیران باید سعی کنند نیازهای افراد را در سازمان شناسایی نمایند.
به نام پروردگار بخشنده و مهربان
این جمله که برخی تنبل هستند درست نیست. افراد با یکدیگر متفاوت هستند و در شرایط متفاوت به دلیل نیازهای متفاوتشان یکسان عمل نمیکنند. مدیران باید سعی کنند نیازهای افراد را در سازمان شناسایی نمایند.
شناسایی نیازهای کارکنان اولین قدم برای مدیران در راستای بهبود سیستم انگیزشی در زیرمجموعه خود است. اگر رفتار شخص در آن واحد نتیجه یک انگیزه تنها بود تحلیل رفتار انسانی بسیار آسان میشد، اما این وضع به ندرت پیش میآید. پیدا کردن محرّک افراد به دشواریِ انجام کارهای پلیسی است.
از آن جا که نیازها بسیار مکتوم و پوشیده هستند، کارکنان ناراضی اغلب عدم رضایت خود را ناشی از چیزی بیان میدارند که تشخیص آن آسانتر است مانند کمیدستمزد ولی بیشتر مشاجرات دستمزد به راستی بر سر دستمزد نیست!
انگیزش درونی به مواردی مربوط میشود که پاداشی که مورد نظر فرد است، یک دلیل و منبع درونی است. یعنی فرد برای رسیدن به تقویت های درونی، امور خاصی را انجام میدهد. انگیزش بیرونی زمانی معنی پیدا میکند که منبع تقویت کننده رفتار یا منبع پاداش دهنده یک عامل بیرونی باشد، به عبارتی فرد براي رسیدن به یک حالت یا شرایط معین بیرونی رفتاری را انجام میدهد. انگیزه های درونی با هدف رضایت و لذت درونی فرد انجام میشوند، اما در مقابل انگیزه های بیرونی، در پی رسیدن به پاداش یا اجتناب از تنبیه صورت میگیرند.
هر آن چیزی که باعث حرکت و اقدام برای انجام کاری میشود به نوعی انگیزه است و تمام عواملی که برای انجام کار، فرد را ترغیب کند، انگیزه شغلی است. انگیزه شغلی زمانی به وجود میآید که فرد در شغل خود احساسِ امنیت و ثبات، مشارکت و نقش موثردر امور، همچنین شادابی و نشاط داشته باشد.
کارکنانی که انگیزه بالاتری دارند امور محوّله را بهتر انجام داده، در نتیجه سبب جلب رضايت مندي ارباب رجوع مي شوند. وقتی که انگیزه شغلی کمیدارید با سرعتی کمتر از حد معمول کار میکنید و بیش از آن که برای انجام وظایف زمان بگذارید، وقت را برای اموری مثل صحبت کردن با تلفن یا گشت و گذار در اینترنت صرف میکنید.
شناخت مسایل انگیزشی کارکنان برای بهبود عملکرد و افزایش بهره وری سازمان بسیار حایز اهمیت است. کسب چنین شناختی میتواند به بهبود کاربرد منابع انسانی سازمانی کمک شایانی کند و در جلوگیری از مقاومت کارکنان در مقابل تغییرات، کاهش محدودیت در بازده و مبارزه با ستیز و مجادله کاری کارکنان با یکدیگر کمک نماید و به ایجاد یک سازمان سودآور منتهی شود.
ایجاد انگیزش در کارکنان یکی از مهمترین وظایف مدیران است و هیچ فرضیه یا روش واحدی برای بر انگیختن افراد وجود ندارد. در هنگامیکه کارمندان از لحاظ مالی و پولی در حد مطلوبیت مقبول قرار داشته باشند میزان انگیزش پول به طرز چشمگیری کاهش پیدا میکند و جهت ایجاد انگیزه نیازمندیم سراغِ روش های دیگر برویم. کارمندان عالی، خواهان شغل های چالشی هستند و آیندهای را تصور میکنند که بتوانند مسئولیت های بیشتری را تجربه نمایند، به همین دلیل مدیران سازمانها سعی میکنند با طراحی شغل های چالشیتر و جذاب تر به کارمندان خود انگیزه دهند.
در کارکنان خود ميل به كار كردن را پديد آوريد و علاقه مندي خود را به كار ِكاركنان نیز نشان دهيد. هر عاملی كه باعث ایجاد و تقویت ِعلاقه به كار شود، انگیزه كاركنان را تقویت خواهد كرد. عدم علاقه به كار به طور مستقيم و غيرمستقيم موجب كاهش كيفيت خدمات و تولیدات مي شود. همچنين ممکن است به مرور زمان، پرسنل را به فردي بي تفاوت و شايد افسرده تبديل كند.
اگر میخواهید که در کارمندانتان انگیزه بیشتری ایجاد کنید، باید با آن ها بیشتر در ارتباط باشید. تنها ارتباط از طریق دنیای مجازی کافی نیست، شما باید هر از چند گاهی رو در رو با آن ها در تماس باشید. همینطور از كاركنان خود بخواهيد در صورت نياز بدون هيچ ترسي براي كمك خواهي به شما مراجعه كنند.
دکتر علی اصغر صفری فرد (Ph.D) نویسنده، مشاور و مدرس توسعه مهارتهای مدیریتی 09122137144